شناسایی و جداسازی باکتری های حاوی آنزیم ارگانوفسفروس هیدرولاز با قابلیت تجزیه زیستی سم ارگانوفسفره دیازینون از نمونه خاک کشاورزی

زمینه: دیازینون ترکیبی ارگانوفسفره است که به­طور وسیع به عنوان حشره کش در کشاورزی استفاده می شود و از قابلیت انباشت و انتقال در خاک، آب و بافت­های جانوری و بروز مسمومیت در گیاهان، جانوران و انسان برخوردار است. در انسان این ترکیب با غیرفعال کردن آنزیم استیل­کولین استراز، مانع انتقال پیام عصبی می­شود. پژوهش حاضر با هدف شناسایی سویه­ باکتریایی با قابلیت هیدرولیز و حذف سم دیازینون از خاک­ آلوده انجام یافت. روش­­ها: 8 نمونه از خاک­ اراضی کشاورزی شهرستان همدان که طی دو دهه اخیر در معرض انواع سموم به­ویژه دیازینون بودند، جمع­آوری شد. پس از تهیه محیط­های کشت، به­منظور جداسازی و کشت باکتری­های حاوی آنزیم oph قادر به تجزیه سموم ارگانوفسفره توسط هیدرولیز آنزیمی دیازینون، نسبت به استخراج dna ژنومی باکتری، تعیین توالی محصول پلاسمیدی، پردازش توالی حاصل از نظر فیلوژنی و ترسیم درخت فیلوژنی اقدام شد. یافته­ها: هشت سویه باکتریایی با قابلیت ترشح آنزیم oph از نمونه­ها جداسازی شد و یکی از آن­ها با نام bs-1 با 86 درصد قرابت با گونه safensis bacillus از کارایی قابل قبول در هیدرولیز سم دیازینون و استفاده از آن به­عنوان منبع کربن و فسفر برخوردار است. نتیجه­گیری: باکتری شناسایی­شده در این پژوهش با ترشح آنزیم  ophاز قابلیت زیست­پالایی سموم ارگانوفسفره به­ویژه خاک آلوده به دیازینون در مقیاس آزمایشگاهی برخوردار است. قبل از استفاده از میکروارگانیسم­ها به­منظور زیست­پالایی آلاینده­ها در محیط­های طبیعی، باید مطالعات بیش­تری بر روی ثبات و تعامل محیط­زیستی، ایمنی، راهبردهای تولید، هزینه-فایده، عوامل مخرب محیطی، سم­شناسی، پیراسنجه­های ژنتیکی و بیوشیمیایی انجام شود.